Beyinsi

Özet Nasıl Yazılır?

  • 0
  • 4.883 kez görüntülendi.
Özet Nasıl Yazılır?

Özet Nasıl Yazılır?

Eğer akademik veya bilimsel bir makale için özet yazmanız gerekiyorsa, panik yapmanıza gerek yok! Özetiniz, yazdığınız çalışma veya makalenin amacınının anlatıldığı ve diğer kişilerin çalışmanıza genel bir bakış sağlamak için kullanabileceği kısa metindir. Bir özet, ister bir bilimsel deney olsun isterse de edebi bir analiz olsun makalenizde ne yaptığınızı açıklar. Okuyucunun makalenizi anlamasını ve aradıkları özel bir konu için kendi amaçlarına uygun olup, olmadığını bulmalarına ve karar vermelerine yardımcı olmaktadır. Makalenizin girişinde kullanacağınız özet kısmını sadece yaptığınız çalışmanın kısa bir biçimde anlatılması olarak görebilirsiniz ve bu sayede bu metni çok kolay biçimde oluşturabilirsiniz.

Bölüm 1 – Özetinize Başlamak

özet-nasıl-yazılır-1

1- Önce makalenizi yazın. Her ne kadar özet, çalışmanızın başında yer alıyor olsa bile tüm makalenizin bir kısa bir tanımı olarak işlev görür. Konularınızı doğrudan anlatmaktan ziyade, makalenizde yazdığınız her şey için genel bir bakış sağlamalıdır. Özet kısmını yazmayı, tüm makalenizi tamamladıktan sonraya bırakın.

  • Sav ve özet tamamen farklı şeylerdir. Bir makaledeki sav ana fikri veya soruyu tanıtırken, özet, tüm makalenizdeki yöntemler ve sonuçlar da dahil olmak üzere genel bir bakış sağlar.
  • Makalenizin ne hakkında olacağını bilseniz bile her zaman özeti en sona bırakın. Bu sayede, hali hazırda yazdıklarınızı özetleyerek çok daha başarılı bir çalışma çıkartabilirsiniz.

özet-nasıl-yazılır-2

2- Özetinizi yazmak için olan gereksinimleri inceleyin ve kavrayın. Büyük ihtimalle ister sınıfta sunacak olun, ister bir dergide yayınlanacak olsun veya ister de bir proje çalışması olsun, hazırlayacağınız metnin belirli kuralları ve gereksinimleri vardır. Yazmaya başlamadan önce önemli konuları belirlemek ve bunları aklınızda tutmak için size sunulan değerlendirme tablolarını veya yönergeleri inceleyin.

  • Maksimum veya minimum uzunluk var mı?
  • Herhangi bir biçem gereksinimi var mı?
  • Eğitim amaçlı mı yoksa yayınlanması için mi yazıyorsunuz?
  1. Hedef kitlenizi düşünün. Özetler, okuyucuların metniniz hakkında bilgi sahibi olması için yazılır. Örneğin bilimsel dergilerde özetler, kullanıcıların, bahsi mevzu olan araştırmanın kendi ilgi alanları ile ilgili olup, olmadığını anlamalarına yardımcı olur. Ayrıca kullanıcıların kendi ana argümanınızı hızlı bir biçimde anlamalarına da yardımcı olur. Özetinizi yazarken okuyucuların ihtiyaçlarını da aklınızda bulundurun.
  • Alanınızdaki diğer akademisyenler bu özeti okuyacak mı?
  • Başka bir alandan bir okuyucu veya başka biri için anlaşılabilir mi?

özet-nasıl-yazılır-3

  1. Yazmanız gereken özet türünde karar verin. Her ne kadar tüm özetler temelde aynı amaca hizmet etse bile, genel olarak özetlerin iki ana biçimi vardır: açıklayıcı ve bilgilendirici. Belirli bir türde yazmanız önceden belirlenmiş olabilir ancak belirlenmediyse hangisinin sizin için daha uygun olduğuna karar vermelisiniz. Tipik olarak bilgilendirici özetler daha uzun ve teknik araştırmalar için kullanılırken açıklayıcı özetler kısa makaleler için en uygunudur.
  • Açıklayıcı özetler, araştırmanızın amacını, hedefini ve yöntemlerini tanımlar ancak sonuç kısmını kapsamaz. Bunlar genellikle 100 ila 200 sözcük arasındadır.
  • Bilgilendirici özetler, sonuçlar da dahil olmak üzere araştırmanızdaki her şey hakkında genel bir bakış sağlayan, makalenizin kısa bir sürümü gibidir. Bu tür, açıklayıcı özetlere kıyasla çok daha uzundur ve bir paragraf olabildiği gibi tüm bir sayfayı kaplayacak kadar uzun da olabilir.
  • Her iki türdeki özette bulunan temel bilgi aynıdır sadece sonuç kısmı bilgilendirici özette bulunur ve bir bilgilendirici özet açıklayıcı olana kıyasla çok daha uzundur.
  • Eleştirel özet yaygın olarak kullanılmaz ancak kimi durumlarda gerekli olabilir. Bir eleştirel özet diğer tür özetlerle aynı amaçlara hizmet eder ancak buna ek olarak konu olarak ele alınan çalışma veya araştırma yazarın kendi araştırması ile karşılaştırılarak, tartışılır: araştırma tasarımı veya yöntemlerini eleştirebilir.

Bölüm 2 – Özeti Yazmak

özet-nasıl-yazılır-4

1- Amacınızı belirleyin. Okullardaki öğle yemeklerindeki besin eksiklikleri ve düşük notlar arasındaki ilişki hakkında mı yazıyorsunuz? Ne olmuş o zaman? Bu niçin önemli? Okuyucu araştırmanın niçin önemli olduğunu ve hangi amaca hizmet ettiğini bilmek ister. Açıklayıcı özetinize aşağıdaki soruları değerlendirerek başlayın:

  • Niçin bu çalışmayı veya projeyi ele almaya karar verdiniz?
  • Araştırmanızı nasıl yürüttünüz?
  • Ne buldunuz?
  • Bu araştırma ve bulgularınız niçin önemli?
  • Niçin biri tüm makalenizi okumalı?

özet-nasıl-yazılır-5

2- Mevcut sorunu açıklayın. Özetler, makale konunuzun arkasındaki “sorunu” işaret eder. Bunu araştırmanızın veya projenizin atıfta bulunduğu özel bir konu olarak düşünün. Sorunu bazen kendi motivasyonunuz ile birleştirebilirsiniz ancak en iyisi net olmak ve bu iki olguyu birbirinden ayırmaktır.

  • Araştırmanız hangi sorunu daha iyi anlamaya veya çözmeye çalışıyor?
  • Çalışmanızın kapsamı ne, genel bir sorun mu yoksa daha özel mi?
  • Ana iddianız veya argümanınız nedir?

özet-nasıl-yazılır-6

3- Yöntemlerinizi açıklayın. Motivasyonu ve sorunu açıkladık, peki ya yöntemleriniz? Bu kısım, çalışmanızı nasıl tamamladığınıza genel bir bakış sağlamanız gereken kısımdır. Eğer çalışmayı kendiniz yürüttüyseniz, bunun açıklamasını yapın. Eğer başka insanların çalışmalarını incelediyseniz, bu kısımda bu çalışmalar kısaca açıklanabilirler.

  • Değişkenler ve yaklaşımınız dahil olmak üzere kendi araştırmanızı açıklayın.
  • İddianızı desteklemek için sahip olduğunuz kanıtları tanımlayın.
  • En önemli kaynaklarınıza genel bir bakış sağlayın.

özet-nasıl-yazılır-7

4- Sonuçlarınızı açıklayın (sadece bilgilendirici özetler için). Bu bölüm, açıklayıcı ve bilgilendirici özet arasında özetinizi farklılaştıracağınız kısım. Bilgilendirici bir özette çalışmanızın sonuçlarını sağlamak zorundasınız. Bulduğunuz şey nedir?

  • Araştırmanız veya çalışmanız sonucunda hangi yanıta ulaştınız?
  • Hipoteziniz veya argümanınız desteklenebildi mi?
  • Genel bulgularınız nelerdir?

özet-nasıl-yazılır-8

5- Sonuca bağlayın. Bu kısım özetinizi bitirmeli ve sona geldiğini belirtmelidir. Bu kısımda bulgularınızın ne anlama geldiğini ve bunun yanı sıra makalenizin önemine değinin. Bu biçimdeki bir sonuç hem açıklayıcı hem de bilgilendirici özetler için kullanılabilir ancak bilgilendirici özette sadece şu sorulara yanıt vermeniz gerekmektedir.

  • Çalışmanızdaki çıkarımlar nedir?
  • Sonuçlarınız genel mi yoksa çok mu özel?

Bölüm 3 – Özeti Biçimlendirme

özet-nasıl-yazılır-9

1- Düzenli olun. Özetinizin yanıt sağlaması gerektiği belirli sorular vardır ancak bunların yanıtları da belirli bir düzende olmalıdır. İdeal olarak giriş, gelişme ve sonuç olacak şekilde makalenizin genel biçimine uyması gerekir.

  • Birçok derginin özetler için özel biçem yönergeleri vardır. Eğer belirli bir dizi kural veya yönerge verildiyse, makalenizde onlara uymanız gerekir.

özet-nasıl-yazılır-10

2- Yararlı bilgiler verin. Kasten belirsiz olabilen bir konu paragrafının aksine bir özet, makaleniz ve araştırmanız hakkında yararlı açıklamalar sağlamalıdır. Özetinizde, okuyucular tam olarak neyden bahsettiğinizi bilmeliler ve herhangi bir muğlak referans veya tümcelerle karşılaşmamalıdır.

  • Özetinizde doğrudan kısaltmalar kullanmaktan kaçının çünkü okuyucuların bunları anlayabilmesi için açıklamanız gerekecektir. Bunlar gereksiz yer kaplar ve genel olarak kaçınılması gereken olgulardır.
  • Eğer konunuz çok bilinen bir şey ise makalenizin odaklandığı kişi veya isim yerlerini kullanabilirsiniz.
  • Tablolara, rakamlara, kaynaklara veya uzun alıntılara özetinizde yer vermeyin. Bunlar fazla yer kaplayacaktır ve genellikle okuyucularınızın özette görmek istemeyeceği şeylerdir.

özet-nasıl-yazılır-11

3- Baştan yazın. Özetiniz tüm metnin kısa bir sürümü evet ama tamamen makalenizden ayrı olarak yazılmalıdır. Kendi sözleriniz arasından kopyala – yapıştır yapmayın ve makaleniz içerisinde bir yerden kendi tümcelerinizi baştan yazmaktan kaçının. Özetinizi ilginç kılmak ve gereksiz laf kalabalığından uzak tutmak için tamamen yeni sözcükler ve tümceler kullanarak yazın.

özet-nasıl-yazılır-12

4- Anahtar sözcükler ve öbekler kullanın. Eğer özetiniz bir dergide yayınlanacak ise insanların onu kolayca bulmasını istersiniz. Bunu yapmak için de, okuyucular çevrimiçi veritabanlarında sizinki gibi makalelere ulaşmak için belirli sorgular gerçekleştireceklerdir. Özetinizin araştırılması için 5 ila 10 arasında anahtar sözcük veya öbek kullanmaya çalışın.

  • Örneğin eğer şizoreninin algılanmasında kültürel farklılıklar üzerinde bir makale konunuz var ise, “şizofreni”, “kültürlerarası”, “kültür bağı”, “akıl hastalığı” ve “toplumsal kabül” gibi öbekler ve sözcükler kullanmaya çalışın. Bunlar, makalenizdeki konu hakkında araştırma yapan kişilerin arama yaparken kullanabileceği sorgulardır.

özet-nasıl-yazılır-13

5- Gerçek bilgiler kullanın. Özetiniz ile birlikte insanların dikkatini çekmek istersiniz; özet, okuyucuların makalenizi okumaya devam etmelerini istemelerini sağlamak için bir giriş kısmıdır. Ancak bunu gerçekleştirmek için makalenizde bulunmayan fikirler veya çalışmalar hakkında bilgi vermeyin. Çalışmanızda kullanmadığınız konulardan bahsetmek okuyucuları yanlış yönlendirecektir ve sonuç olarak makalenizin değerini düşürecektir.

özet-nasıl-yazılır-14

6- Çok özel olmaktan kaçının. Özet kısa bir bölümdür ve muhtemel isimler ve yer isimleri dışında araştırmanızın özel kısımları hakkında bilgi içermemelidir. Özetinizde herhangi bir terimi açıklamamanız veya tanımlamamanız gereklidir, bunun için bir gönderim yeterli olacaktır. Özetinizde çok açık olmaktan da kaçının ve çalışmanıza genel bir bakış sağlama fikrine sadık kalın.

  • Mesleki dil kullanmaktan kaçının. Bu özel terimler alanınızdaki genel okuyucular tarafından anlaşılmayabilir ve kafa karışıklığına neden olabilir.

özet-nasıl-yazılır-15

7- Temel revizyonları yaptığınızdan emin olun. Özet, diğer kısımlar gibi bir metindir ve tamamlanmadan önce gözden geçirilmelidir. Dilbilgisi ve yazım hatalarını kontrol edin ve doğru bir biçimde biçimlendirdiğinizden emin olun.

8- Birinden geri bildirim alın. Özetinizi başka birine okutmak araştırmanızı doğru bir biçimde özetleyip, özetlemediğinizi anlamak için en iyi yoldur. Projeniz hakkındaki her şeyi bilmeyen birini bulmaya çalışın. Ondan özetinizi okumasını ve ardından özetinizden ne anladığını size anlatmasını isteyin. Bu, açık bir şekilde önemli konularınız üzerinde yeterince durup, duramadığınızı anlamanıza yardımcı olacaktır.

  • Profesörünüze, alanınızdaki bir iş arkadaşınıza veya öğretmeninize danışmak çok yardımcı olabilir. Eğer elinizde böyle fırsatlar varsa onları kesinlikle kullanın.
  • Yardım istemek, alanınızdaki uygulamalar hakkında bilgi sahibi olmanıza yardımcı olur. Örneğin edilgen çatıların (“deneyleri yapılmıştır”) kullanımı bilimsel alanlarda çok yaygındır. Ancak beşeri bilimlerde genellikle etken çatılar tercih edilir.

Çeviri Kaynağı: Wikihow

Tweetle
ZİYARETÇİ YORUMLARI

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu aşağıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.

BİR YORUM YAZ

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.