Orhan Kemal-Gurbet Kuşları (Kısa Özeti)

Memed İstanbul da bulunan arkadaşından bir mektup alır ve İstanbul’a gelmesi gerektiğini öğrenir. Hemşehrisi Gafur Memed’i bir kaç yalanla ortada bırakıverir. Memed ne yapacağını bilmeden gezmeye başlar ve Hamal Veli ile tanışır. Kalacak yer sıkıntısını böylece atlatmıştır çünkü Veli Hancı Hacı Emmi’nin yardımı sayesinde sokakta kalmaktan kurtulmuştur. Balık pazarında bir yıkım vardır burada iş bulur çalışmaya başlar. Çalışırlarken duvar ustası Recep’ten duvar örmeyi ve okuma yazmayı öğrenirler. Recep Kastamonuludur ve iş bulmak için İstanbul’a gelmiştir. Bu üçlü yani Recep, Veli ve Memed iyi anlaşırlar. Kadıköy’de bir köşkte çalışırlarken karşı köşkün hizmetçisi olan Ayşe ile tanışırlar. Ayşe’nin çalıştığı köşk Gafur’un eski patronunundur. Gafur ile Ayşe birlikte zaman geçirmektedirler. Ayşe’nin gönlü zamanla Memed’e kayar. Ayşe artık Memed’i sevmektedir. Bunu öğrenen Gafur kıskanır ve asabileşir. Patronunun bir çalışanı ile tartışır hapse düşer. Memed ile Ayşe evlenir. Memed artık köşkte Ayşe’nin odasında yaşamaya başlar. Bu arada köyden Memed’in babası ve üç kardeşi İstanbul’a gelirler. Gelir gelmez Gafur’un odasına yerleşirler. Memed Gafur’un işini de kendi alır. Patron Memed’in patronunu çok sever ve Memed’i işten çıkararak babasını işe alır. Memed buna sinirlenir ve birikimiyle birazda borçlanarak arsa alır. Buraya bir gecekondu yapmaya başlar. Yapım aşamasında zabıtalar gelir ve evi yıkar. Memed büsbütün yıkılmıştır. Onu teselli edende eşi Ayşe’dir.